Dyrektor Muzeum Lubuskiego im. Jana Dekerta w Gorzowie Wielkopolskim
oraz
Dyrektor Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Głogowie
zachęcają do zwiedzania wystawy
SKARB Z GŁOGOWA
w Oficynie Zespołu Willowo-Ogrodowego przy ul. Warszawskiej 35 w Gorzowie Wielkopolskim.
Ekspozycja czynna do 6 stycznia 2015 roku.
Minęło już ponad dwadzieścia lat odkąd odkryto jeden z najwspanialszych skarbów Ziemi Głogowskiej. Przypadek sprawił, że 23 października 1987 r. dwaj mieszkańcy Głogowa, pracujący na terenie ogródków działkowych „Wenecja” na osiedlu Piastów Śląskich, natrafili na kilkadziesiąt starych monet. Powiadomili o swoim odkryciu Dyrektora Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Głogowie (MA-H), mgra Leszka Lenarczyka. Na miejsce odkrycia przyjechali archeolodzy: Zenon Hendel, Wacław Pogorzelski i Krzysztof Czapla. Wówczas okazało się, że w ziemi zalegała ogromna liczba starych monet. Zostały one zabezpieczone i przewiezione do głogowskiego muzeum. Po przeliczeniu okazało się, że w skarbie znajdowało się w sumie 20638 srebrnych monet, kilka tysięcy ich fragmentów oraz siedem sztabek i jedna bryłka srebra. Udało się również zabezpieczyć kilkanaście drewnianych klepek z naczynia, w którym zostały ukryte. Pod względem liczby monet Skarb z Głogowa jest jednym z największych w Polsce i Europie. Jego analizę przeprowadził prof. Stanisław Suchodolski, pracownik Uniwersytetu Warszawskiego oraz redaktor naczelny „Wiadomości Numizmatycznych” wraz z mgrem Zbigniewem Wilczewskim, ówczesnym pracownikiem muzeum w Głogowie. Ustalili oni, że monety pochodzą z XII oraz początków XIII w. Głogów w tamtych czasach był ważnym ośrodkiem państwowym i kościelnym. Właścicielem skarbu mógł być zatem majętny rycerz lub duchowny. Ukryte srebro ważyło prawie siedem kilogramów co stanowiło odpowiednik około 34 grzywien — średniowiecznych jednostek wagowych. W średniowieczu była to dość znaczna suma. Można było za to kupić jedną wieś lub kilkadziesiąt sztuk bydła.
W skarbie dominują monety polskie. Najwięcej jest denarów księcia śląskiego Bolesława I Wysokiego (1163–1201) i księcia raciborsko-opolskiego Mieszka I Plątonogiego (1163–1211), ich monety stanowią 86% depozytu. Znajdują się w nim również monety książąt polskich: Bolesława III Krzywoustego (1102–1138), Władysława II Wygnańca (1138–1146) i Bolesława IV Kędzierzawego (1146–1173) oraz księcia śląskiego Henryka I Brodatego (1201–1238), a także wojewody kujawskiego Piotra Wszeborowica (1195–1202). Nie wszystkie monety zostały rozpoznane i do dziś nie udało się ustalić kto je wybijał. Niewielki ułamek skarbu stanowią monety obcego pochodzenia. Wybijano je na terenie Rzeszy Niemieckiej. Większość pochodzi z Saksonii, a jedynie kilka sztuk z Austrii i Łużyc. Były to monety arcybiskupów Konrada I von Querfurt z Magdeburga (1134–1142) i Konrada I von Abensberg z Salzburga (1106–1147) oraz margrabiów: Leopolda III austriackiego (1095–1136), Sobiesława II czeskiego (1173–1180) jako władcy Górnych Łużyc oraz Albrechta I Niedźwiedzia z Marchii Północnej (1123–1170).
W 1998 r. otwarto w Muzeum Archeologiczno-Historycznym w Głogowie wystawę poświęconą skarbowi. Autorem ekspozycji był historyk MA-H — mgr Jerzy Dymytryszyn. Zaprezentowano na niej większość typów monet znajdujących się w skarbie. Wykonano także makietę warsztatu menniczego. Przez wiele lat ekspozycja była wizytówką muzeum i miasta Głogowa. Przez lata odwiedziło ją tysiące gości z całego świata. Została wyróżniona przez ówczesnego ministra kultury Andrzeja Zakrzewskiego w Ogólnopolskim Konkursie na Najciekawsze Wydarzenie Muzealne roku 1998.
Obecnie, po 12 latach od udostępnienia skarbu głogowskiego publiczności, wystawa doczekała się modernizacji. Na ten cel mgr Marzena Grochowska-Jasnos, pracownik MA-H w Głogowie (kurator wystawy), otrzymała dofinansowanie z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach programu operacyjnego Dziedzictwo Kulturowe. Głównym celem modernizacji było przystosowanie ekspozycji do szybkiego montażu i demontażu, aby można było ją wypożyczać innym placówkom muzealnym w Polsce i za granicą. Stworzono nową aranżację plastyczną. Warstwa merytoryczna została uzupełniona i poprawiona w oparciu o najnowszą wiedzę na temat mennictwa średniowiecznego. Opowiada o denarze, głównym bohaterze wystawy. Umieszczono również informacje o mennictwie poszczególnych władców, których monety znalazły się w skarbie. Na wystawie znajdą się wszystkie rozpoznane typy monet ze skarbu. Wśród nich pojawią się niepokazywane do tej pory, unikatowe egzemplarze, znane wyłącznie z tego znaleziska.
Prace nad wystawą prowadził Dział Numizmatyczny Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Głogowie, przy wsparciu naukowym prof. Borysa Paszkiewicza. Wystawa jest objęta honorowym patronatem Prezydenta Miasta Głogowa — Jana Zubowskiego.
