Historia do 1945

Kierownik – mgr Monika Kowalska
Zespół Willowo-Ogrodowy, ul. Warszawska 35, 66-400 Gorzów Wielkopolski,
tel. (095) 732 28 43 wew. 24

Gabinet Historii Dawnej Miasta Gorzowa Wielkopolskiego i regionu do 1945 roku
dr Katarzyna Sanocka-Tureczek
tel. (095) 722 54 68 wew. 338
e-mail: k.sanockatureczek@archiwum.muzeumlubuskie.pl

Dział zajmuje się gromadzeniem, dokumentacją i upowszechnianiem pamiątek przeszłości, związanych z przedwojennym Gorzowem oraz jego okolicami. Zasadniczą część zbiorów gabinetu stanowią źródła ikonograficzne, gdzie ok. 70 procent to niemieckie widokówki. Znacząca kolekcja pozwala szczegółowo zrekonstruować wygląd i życie miasta z końca XIX i 1. poł. XX wieku; w mniejszych ilościach są widoki z Kostrzyna, Słońska, Strzelec Krajeńskich, Skwierzyny, Ośna Lubuskiego, Bogdańca, Santoka, Łupowa, Mierzęcina, Dobiegniewa i wiele innych. Wśród zbiorów ikonograficznych figurują także ryciny autorstwa Matthäusa Meriana St., Daniela Petzolda, grafiki dotyczące m.in. wojny siedmioletniej, fotografie, plakaty, handlowe materiały reklamowe, akwarele, akwaforty związane z dawnym Gorzowem i regionem. Unikatowe są szklane płytki negatywowe dokumentujące przedwojenną kolekcjonerską działalność Wilhelma Ogoleita.
W dziale znajduje się również kilkadziesiąt zabytków kartograficznych, m.in. mapa miernicza niziny gorzowskiej z 1746 roku, XIX-XX-wieczne mapy topograficzne Gorzowa i okolic, plany miasta. Zbiory uzupełniają obiekty miejskiej codzienności, tj. tłoki pieczętne, dzwon kolejowy z 1860 roku upamiętniający Kolej Wschodnią, wieszaki ubraniowe, ubrania, torby, parasolki, walizki, użytkowa porcelana i szkło, szyldy sklepowe, plakaty i foldery reklamowe, rachunki dokumentujące działalność miejscowych przedsiębiorstw, prasa pamiątki konfirmacji i wiele innych. Gabinet dysponuje bogatą kolekcją kamieni litograficznych, tubą z aktem erekcyjnym i innymi obiektami dokumentującymi budowę kaplicy pogrzebowej w 1925 roku na dawnym cmentarzu ewangelickim przy obecnej ul. Walczaka, dokumentacją z czasów budowy willi Gustava Schroedera, skrzynią gorzowskiego cechu piekarzy z 1857 roku, nartami zjazdowymi z lat 20. XX wieku, nutami marszu „Alte Kameraden” autorstwa Carla Teikego. Od niedawna, dzięki darowiznom i zakupowi, Muzeum Lubuskie stało się szczęśliwym posiadaczem 12 gwoździ sztandarowych, upamiętniających przedwojenne inicjatywy społeczne z Gorzowa i regionu. Obiekty są dostępne za pośrednictwem gabinetu. Do wglądu jest również order Krzyż Honoru Niemieckiej Matki, brązowy, który trafił do Muzeum dzięki darowi p. Piotra Gonciarza.